LITERATURA: - praca
zbiorowa pod redakcją Bieniok „Metody sprawnego zarządzania"
- „Podstawy zarządzania przedsiębiorstwem" - część 2
Metoda
- racjonalny sposób postępowania, procedury i techniki
postępowania.
Zarządzanie
- ciągły proces podejmowania decyzji. Zbiór pewnych funkcji
zarządczych planowania, organizowania, motywowania i kontroli.
METODY I TECHNIKI ORGANIZOWANIA
Wyróżnia
się dwie podstawowe metody organizowania:
I. METODA
PROGNOSTYCZNA,
która bazuje na prognozie. Istotą tej metody jest opracowanie
prognozy idealnej lub wzorcowej. Na początku tworzy się model
idealny, który jest podstawą rozwiązań. Twórcą koncepcji modelu
idealnego jest ADLER, który znany jest w zarządzaniu z trójkąta
kosztów.
System idealny (teoretyczny)
Perspektywiczny system „idealny"
System „idealny" technicznie osiągalny
System zaprojektowany metodą prognostyczną i przez
nas prognozowany
System usprawniony np. metodą diagnostyczną
System
dotychczasowy
Koszty
funkcjonowania
Etapy
metody prognostycznej:
l.
Określenie celu i zadań - co chcemy osiągnąć w wyniku
projektowania całej organizacji
2.
Projektowanie systemu idealnego
a)
cel
b)
wyjście
c)
wejście
d)
przebieg procesu
e)
otoczenie
f)
wyposażenie
g)
ludzie
3.
Zbieranie informacji o ograniczeniach
4.
Projektowanie wariantów rozwiązań kompromisowych
5.
Wybór wariantu optymistycznego
6.
Szczegółowe zaprojektowanie systemu
7.
Analiza, weryfikacja i korekta systemu
8.
Testowanie systemu
9.
Wdrażanie systemu i kontrola projektu (realizacja projektu i
kontrola, ocena projektu)
II.
METODA DIAGNOSTYCZNA
- opiera się na diagnozie, opiera się na określeniu przyczyn
istniejącego (niezadowalającego) stanu rzeczy. Określenie
nieprawidłowości. Metoda diagnostyczna jest metodą usprawnienia
stanu istniejącego.
TRZY
POZIOMY
:
l.
ORGANIZACJA, METODY PRACY.
Organizacja
i usprawnienie metod pracy opiera się na cyklu organizatorskim
(cykl postępowania) - charakteryzuje się metodą diagnostyczną,
który składa się z następujących elementów:
a)
określenie celu i przedmiotu badania
b)
rejestracja stanu istniejącego w aspekcie - celu (po co?) -
materiału (z czego?) - wytworu (co?) kolejności
(kiedy?) miejsca(gdzie?) - sprzętu (czym?) - sposobu (jak?) - osoby
(kto?)
c)
krytyczna i konstruktywna analiza stanu istniejącego - dlaczego?
(ten?, z tego?, to?, wtedy?, tam?, tym?, tak?) - diagnoza
d)
projektowanie wariantów rozwiązań w drodze szukania sposobów -
eliminacji zamiany łączenia - działania - upraszczania
e)
wybór wariantu optymalnego
f)
przygotowanie warunków do wdrożenia oraz wprowadzenia w życie.
Technika
kontowania
- stosowanie symboli w opisie stanu istniejącego.
Operacja
technologiczna albo czynność wykonywana przez człowieka
Kontrola
(proces kontroli)
→
Transport albo
przemieszczanie się
○
Czynność
manipulacyjna, pomocnicza
□
Oczekiwanie,
bezczynność, tracony czas lub składowanie materiałów
▼Oznacza
czas tracony, magazynowanie materiałów lub czynność statyczna
(podtrzymywanie). Stosowane przy rejestracji podmiotowej (ludzie w
czasie) lub przedmiotowej (co się dzieje z produktem, materiałem
podczas produkcji).
Rejestracja
podmiotowa
- zapis zachowania człowieka na stanowisku „karta przebiegu
czynności" - zespół ludzi „karta czynności
wielopodmiotowych" lub „karta czynności
zespołowych" w czynnościach manualnych „karat czynności obu
rąk"
Rejestracja
przedmiotowa
- zapis technologii procesu „karta procesu" lub „karta
operacji kontroli" - zapis przebiegu materiału „karta
przebiegu materiału" zapis przedmiotu „karta obiegu
dokumentów"
Etap c i d to dwie fazy całości
Krytyczna
i konstruktywna ocena polega
na odpowiedzi na dwa pytania: jak jest? I dlaczego tak jest? Pytania
te dotyczą konkretnie wybranych elementów. Elementy: - cel -
efekt działania tworzywo, które jest przedmiotem pracy wzór wyrobu
- kolejność procesu - miejsca - sprzęt i wyposażenie w danym
procesie - sposób wykonania wykonawca - kwalifikacje, umiejętności
wykonawcy
Etap
tworzenia wariantów rozwiązań
-jak stworzyć dobre rozwiązania; maj ą zastosowanie techniki
twórczego rozwiązywania problemów (heurystyczne) - burza mózgów;
technika delficka (przepowiadanie przyszłości, przedstawienie
koncepcji przez specjalistów); technika morfologiczna (technika
macierzowa, technika analizy kombinatorycznej); technika syntetyka
Gordona.
2.
WARTOŚCIOWANIE PRACY
Obszar metody wartościowania pracy
Przedmiotem
wartościowania jest wartościowanie przebiegu pracy po to aby
określić stopień trudności pracy. Ocena stopnia trudności pracy
jest podstawą racjonalnego wynagradzania pracy. Wyniki oceny
trudności pracy wykorzystuje się do zakwalifikowania danej pracy do
określonej kategorii zaszeregowania.
Metody
wartościowania pracy:
-
metody sumaryczne - są nieefektywne - metody oceny punktowej -
metoda analityczno - punktowa wartościowania pracy.
Etapy
procesu wartościowania pracy:
wybór
instytucji lub obiektu w którym to wartościowanie będzie
przeprowadzone np. zarząd lub cały zakład;
identyfikacja stanowisk pracy; - wybór modelu oceny trudności
pracy - każda firma powinna opracować system trudności pracy;
analiza zakresu i przebiegu pracy na wartościowanych stanowiskach -
opisy pracy wykonywanej na badanych stanowiskach pracy; - punktowa
ocena pracy - punktacji dokonuje powołany zespół wewnątrz firmy
albo eksperci; - dyskusja nad otrzymanymi wynikami prowadzona przez
zespół badaczy - ewentualna korekta punktacji; -
zakwalifikowanie stanowisk pracy do określonych kategorii
zaszeregowania.
-
dobór syntetycznych kryteriów wartościowania pracy -
wykształcenie, kwalifikacje, odpowiedzialność,
warunki pracy (wszystko zleży od rodzajów działalności, tworzy
się 5 lub 6 kryteriów) - zestaw kryteriów syntetycznych; -
wyszczególnienie kryteriów elementarnych np. ukończona szkoła,
doświadczenie (praktyka), aktualizacja wiedzy - zbiór kryteriów
elementarnych; - ustalenie „wag" poszczególnych kryteriów
syntetycznych, procentowe i punktowe „wagi" kryteriów
syntetycznych, co dla firmy jest najważniejsze - czy wykształcenie,
czy odpowiedzialność, czy warunki pracy; ustalenie
ilości stopni trudności dla każdego elementarnego kryterium oceny
-O czynnikowy model wartościowania pracy np. szkoła podstawowa +
kurs, zawodowa, średnia, średnia + policealna, licencjacka - wyższe
zawodowe, wyższe pełne; - przyporządkowanie określonej
ilości punktów poszczególnym kryteriom elementarnym w każdym
stopniu trudności - punktowy model wartościowania pracy.
3.
OKREŚLENIE NIEZBĘDNEGO CZASU PRACY (normowanie pracy)
Czas
jest zasobem, którego nie można kupić ani magazynować.
NORMA
CZASU (N) - CZAS PRACY EFEKTYWNEJ
I.
Czas przygotowawczo - zakończeniowy (tpz)
II.
Czas jednostkowy (tj) - czas wykonania zadania
l.
czas wykonania (tw) - czas realizacji podstawowego zadania
a)
czas główny - może mieć charakter czasu pomocniczego np.
układanie dokumentów
b)
czas pomocniczy
2.
czas uzupełniający (tu) - czas niezbędny, występujący w
realizacji zadań
a)
czas obsługi organizacyjnej (too) - utrzymanie porządku na
stanowisku
b)
czas obsługi technicznej (tot)
c)
czas potrzeb fizjologicznych
-
czas odpoczynku
-
czas potrzeb naturalnych
III.
Straty czasu pracy
l.
strata czasu z przyczyn pracownika (txi)
2.
strata czasu z winy kierownictwa (txot)
Techniki
pomiaru czasu:
Fotografia
dnia pracy
polega na regstematycznej rejestracji wszystkich czynności i stanów,
które wystąpiły w ciągu dnia pracy. Fotografię stosuje się dla
prac niemierzalnych np. biuro -/—s protokół, jeden zajmuje 15 min
a drugi 3 dni. Trzeba wykonać 5 do 10 fotografii aby wiedzieć
wszystko o danym stanowisku i danym pracowniku.
Obserwacja
migawkowa
- kilka lub kilkanaście tysięcy.
a)
przygotowanie do pomiarów;
b)
określenie jakie rodzaje czasu będą mierzone, jak szczegółowo
c)
wyznaczenie ilości pomiarów
d)
wyznaczamy momenty obserwacji
-
tyle momentów ile pomiarów
-
trasa obchodu
-
dokonanie i zarejestrowanie pomiarów opracowanie wyników
Chronometraż
od 15 do 20, wyznacza czas trwania operacji (zadania), ma
zastosowanie w procesie powtarzalnym, cykl występujący w procesie.
Podział cyklu na fazy, punkty graniczne - to jest moment między
jedną faza a drugą. Przebiega w trzech etapach:
- przygotowanie do pomiarów, dokonanie pewnych ustaleń, co chcemy ocenić, ilość pomiarów, jaką fazę procesu będziemy mierzyć
- pomiar - sukcesywny pomiar od startu do końca fazy dla całego cyklu (cykl trzeba powtórzyć około 20 razy).
- opracowanie wyników - otrzymujemy 20 wyników, ciąg tych wyników tworzy szereg chronometrażowy - oczyszczenie szeregu z wadliwych pomiarów (odbiegających od średnich pomiarów). Oczyszczony szereg jest podstawą obliczenia średniej trwania. Czas trwania zadania oraz czas trwania określonych faz możemy określić niezbędny czas do wykonania zadania.
Obserwacja
migawkowa i fotografia dnia pracy maja zastosowanie przy
pracach trudnomierzalnych.
METODY I TECHNIKI PLANOWANIA
Planowanie
strategiczne i operatywne.
I. METODY SCENARIUSZOWE
SCENARIUSZ
jest to wariant przyszłości dotyczący otoczenia albo firmy
opisujący przewidywany układ zdarzeń jakie mogą
wystąpić w otoczeniu (przedsiębiorstwie). Scenariusz konstruuje
się w wielu wariantach czyli opracowuje się wiele wersji możliwych
zdarzeń i odpowiednio do nich przewiduje się zachowanie
przedsiębiorstwa. Na podstawie scenariuszy przyszłości formułuje
się cele strategiczne oraz określa się strategię
przedsiębiorstwa. Każdy ze scenariuszy zawiera ocenę szans i
zagrożeń z przewidywaniem przyszłości lub ocenę mocnych i
silnych stron, atrybutów i słabości firmy w przewidywanym okresie
czasu.
Jak
powstaje scenariusz?
Dokonuje
się analizy otoczenia wg. czynników sukcesów; wyszukuje się te
czynniki otoczenia, które wywierają wpływ na funkcjonowanie
przedsiębiorstwa, następnie dokonuje się oceny tych czynników
określając prawdopodobieństwo wystąpienia; najczęściej robi się
to w skali l :3 (duże prawdopodobieństwo 3) oraz szacuje się siłę
i kierunek wpływu np. polityka podatkowa państwa ma duży
wpływ na gospodarkę ocena czynników wynosi 3 w skali od -3
do +3; można też przyjąć skalę od -5 do +5.
CZTERY
RODZAJE SCENARIUSZA: scenariusz
optymistyczny
zawiera wszystkie zdarzenia, które w przyszłości będą miały
pozytywny wpływ na funkcjonowanie firmy - +4, +5 prawdopodobieństwo
wystąpienia 3 tj. +12 i +15; - scenariusz
pesymistyczny
funkcjonuje w niekorzystnym układzie otoczenia, bierze się
zagrożenia -4, -5 i prawdopodobieństwo wystąpienia 3; -
scenariusz
najbardziej prawdopodobny
bierze się pod uwagę te szansę i zagrożenia +4, +5, -5, -4 przy
dużym prawdopodobieństwie zagrożenia: z jednej strony szansę z
drugiej zagrożenia; scenariusz
niespodziankowy
bierzemy pod uwagę duże + i - wpływowe i małe
prawdopodobieństwo wystąpienia czyli l notowania -5 i +5
II.
SWOT analiza silnych i słabych stron firmy.
Metoda
ta polega na ocenie wnętrza i otoczenia firmy, określenia silnych
i słabych stron kluczowych czynników firmy oraz warunków,
które stwarzają szansę i zagrożenia dla firmy. Ocena otoczenia i
ocena wnętrza to dopiero I, II etap analizy strategicznej SWOT. Z
zestawieniem szans i zagrożeń buduje się najczęściej tablice
korelacji z jednej strony szansę i zagrożenia a z drugiej silne i
słabe strony firmy. Potem zastanawiamy się jak wykorzystamy szansę
i mocne strony firmy. Suma punktów w poszczególnych ćwiartkach
pozwala na wybranie kierunku strategicznego.
III. TECHNIKI (METODY) SYMULACYJNE
SYMULACJA
to sztuczne odwzorowanie lub odtwarzanie a także naśladowanie
realnych procesów z zastosowaniem różnych modeli fizycznych,
matematycznych i analitycznych. Symulację stosuje się wtedy, kiedy
nie ma możliwości bezpośredniego eksperymentowania na żywym
organizmie lub gdy takie eksperymentowanie jest bardzo kosztowne.
Symulacja ma głównie zastosowanie w procesach podejmowania decyzji
- decyzje strategiczne. Dziedziną, która zajmuje się tą
problematyką to badania operacyjne. Metody symulacyjne polegają na
budowie eksperymentalnego modelu danej organizacji
(przedsiębiorstwa) najczęściej przy pomocy modeli matematycznych
oraz na badaniu wariantów zachowań tego systemu w długich okresach
czasu dla przyjętych warunków funkcjonowania.
Przy
planowaniu strategicznym należy wspomnieć o metodach
portfelowych
- portfelem jest zestaw wytwarzanych przez przedsiębiorstwo
produktów, których wartość określa się wg. z góry przyjętych
kryteriów; w zależności od rodzaju przyjętych kryteriów buduje
się różnego typu macierze. Macierz
BCG
- najstarsza i najprostsza macierz, w tej macierzy wzięto pod uwagę
dwa kryteria: względny udział rynku i wzrost rynku danego produktu.
Gwiazda
- charakteryzuje się wysoką rentownością, daje duży zysk ale
też dużym zapotrzebowaniem kapitałowym (produkt na który popyt
wzrasta). Dojna
krowa
- produkt, który jest bardzo długo na rynku i jeszcze bardzo
dobrze się sprzedaje, daje duży zysk ponieważ produkowane są
duże ilości, ma małe potrzeby kapitałowe. Dylemat
- jest to produkt, który wchodzi na rynek; w związku z tym popyt
jest niewielki zatem rentowność wyrobu jest nieduża, żeby udział
tego produktu na rynku był większy trzeba w niego zainwestować.
Kula
u nogi
- produkt schyłkowy, przestarzały, trzeba z tym produktem uciekać
z rynku; słaba rentowność i małe potrzeby finansowe.
Każda
ćwiartka oznacza jakiś rodzaj strategii. Dojną krowę utrzymujemy
jak najdłużej aby inwestować w gwiazdy i dylematy. Układ jest
pozytywny jeżeli mamy produkty w dojnej krowie i gwiazdach, możemy
sobie wtedy pozwolić na rozwój nowych produktów w tym wypadku
dylematy.
BUSINESS PLAN
Leży
na pograniczu planowania strategicznego i operacyjnego. Pełni
funkcję planu strategicznego i planu operacyjnego. Biznes Plan
inaczej plan przedsięwzięcia, plan biznesu. Jest planem
strategicznym szczególnie małej firmy, określa założone cele
firmy, bazuje na analizie otoczenia, dla jego sporządzenia
przeprowadza się analizę rynku. Biznes Plan możemy robić dla
dłuższego przedziału czasu. Ma charakter strategiczny głównie
dlatego ponieważ sporządza się go dla potrzeb pozyskania inwestora
strategicznego. Z drugiej strony jest planem operatywnym gdyż
zawiera charakterystykę obecnej działalności firmy oraz zawiera
opis bieżących celów marketingowych, finansowych, ekonomicznych
firmy - w związku z tym służy do podejmowania decyzji
operatywnych. Struktury Biznes Planu są różne (różne układy);
jednak każdy Biznes Plan składa się z trzech podstawowych części:
l.
części
ogólnej (kierownicza)
- charakterystyka przedsiębiorstwa; koncepcja strategii
przedsiębiorstwa.
2.
części
marketingowej
- w której zawarte są cele marketingowe, plan sprzedaży oraz
promocji.
3.
części
finansowej
- która zawiera analizy finansowe, w której określa się potrzeby
finansowe i źródła zaspokojenia tych potrzeb.
Bloki
zagadnień Zagadnienia szczegółowe
Streszczenie Cel i
przedmiot planu; Istota planowanych zamierzeń; Potrzeby finansowe;
Spodziewane korzyści i czynniki ryzyka;
Charakterystyka
(diagnoza) przedsiębiorstwa Historia firmy; Forma prawna; Misja;
Przedmiot działalności; Posiadane zasoby; Sytuacja finansowa;
Wyniki finansowe; Mocne i słabe strony
Analiza
otoczenia Wielkość i dynamika rynku (popyt); Klienci; Konkurenci;
Ocena pozycji konkurencyjnej firmy; Szansę i zagrożenia;
Strategia rozwoju
przedsiębiorstwa Cele strategiczne; Warianty strategii i ich
uzasadnienie; Charakterystyka wybranej strategii;
Plan sprzedaży i
działań marketingowych Planowanie wolumen i wartości sprzedaży;
Plan działań marketingowych w obszarze produktu, Ceny, dystrybucji
i promocji;
Proces produkcyjny
(plany rzeczowe) Opis procesu, plan produkcji, plan zaopatrzenia;
Plan zatrudnienia; Plan remontów i inwestycji;
Zarządzanie Charakterystyka
kadry zarządzającej; Struktura organizacyjna; Techniki zarządzania
Plany i analizy
finansowe Charakterystyka kadry zarządzającej; Struktura
organizacyjna; Techniki zarządzania
Załączniki Sprawozdania
finansowe; Wyniki badań rynkowych; Życiorysy zawodowe; Schematy
organizacyjne
W
planowaniu takim ma zastosowanie technika sieciowa. Technika
planowania sieciowego
ma
zastosowanie w planowaniu złożonych jednorazowych przedsięwzięć
gospodarczych, organizacyjnych, technicznych; jest to technika
graficzna dlatego często nosi nazwę techniki
wykresów sieciowych.
Jej istota polega na stworzeniu wykresu, który składa się z dwóch
elementów:
- zdarzenie; moment statyczny pomiędzy czynnościami, zdarzenie opisuje się przy pomocy czterech parametrów: numer zdarzenia, najwcześniejszy czas wystąpienia zdarzenia, najpóźniejszy czas wystąpienia zdarzenia, luz czasowy.
- czynność, faza procesu
Sieć
kreśli się od lewej do prawej.
Luz
czasowy mówi o zapasach czasu, którymi możemy dysponować. Metoda
sieciowa ma zastosowanie również w kontroli przedsięwzięć,
pozwala na kontrolę terminów realizacji przedsięwzięć.
Najkrótszy planowany czas przedsięwzięcia pozwala wyznaczyć
czynności krytyczne, czyli te w których nie może być opóźnień.
Ostatnia technika planowania
Technika
planowania działań wykonawczych o wysokim stopniu powtarzalności
nosi nazwę wykresów
Gantta
- służą do planowania i oceny wykorzystania maszyn i urządzeń,
planowania i kontroli zadań operacyjnych. Wykresy charakteryzują
dwie wielkości: rodzaj zadań i stanowisk uczestniczących w
działalności operacyjnej oraz wielkość planowanych i wykonanych
zadań.
|
|
poniedziałek
|
wtorek
|
środa
|
czwartek
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tokarki
razem
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
S
|
|
|
|
T1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T2
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
|
E
|
|
|
|
|
|
|
N
|
|
|
|
|
T3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
MOTYWACJA
uznaje się za najważniejszą funkcję zarządzania. Celem motywacji
jest uzyskanie określonego zachowania drugiej osoby.
MOTYW
wewnętrzne przekonanie. Istota motywacji polega na doborze
określonych bodźców do odpowiednich potrzeb.
Takie same różne
|
POTRZEBA
|
|
BODŹCE
|
|
MOTYW
|
|
ZACHOWANIE SIĘ
|
|
|
|
|
Alan
Mc Ginnis - „Sztuka motywacji", „Sztuka inspiracji",
„Sztuka kochania". Dwanaście
zasad wydobywania z ludzi tego co najlepsze:
1.od
ludzi którymi kierujesz oczekuj tego co najlepsze - dobry kierownik
stawia na silne strony pracownika; nie wypominaj słabych stron bo
stajesz się nieprzyjemny.
2.
zauważaj potrzeby drugiego człowieka - dobry kierownik ma czas w
czasie pracy na rozmowę o prywatnych problemach i sprawach
pracownika; tj. okazanie szacunku pracownikowi.
3.wysoko
stawiaj poprzeczkę doskonałości - bądź wymagający, zadania
trudne mobilizują; trudne zadania daj ą satysfakcję; bogata treść
pracy - praca, która wymaga wysiłku intelektualnego.
4.
stwórz środowisko, w którym niepowodzenie nie oznacza przegranej
- pracownik powinien mieć szansę popełnienia błędów; karać
nieoficjalnie w cztery oczy i za konkretne przewinienia, ganimy
szybko, konsekwencje kary czy nagany powinny zniknąć wraz ze
zniknięciem przewinienia, nie wolno łączyć kar - l przewinienie
l kara.
5.
jeśli ktoś zdąża tam gdzie ty dołącz do niego - entuzjazm jest
zaraźliwy.
- wykorzystaj wzorce by zachęcić do sukcesu.
- okazuj uznanie i chwal osiągnięcia - sukces musi być zauważalny, nagroda lepiej motywuje niż kara; chwalić oficjalnie za konkretne efekty a nie za całokształt; dobrze jest pochwałę ustną potwierdzić pochwałą pisemną.
- stosuj mieszankę wzmacniania pozytywnego i negatywnego - „kija i marchewki".
- potrzeba współzawodnictwa - wykorzystuj w sposób umiarkowany.
- nagradzaj współpracę - umiejętność współdziałania jest koniecznym warunkiem utrzymania elastyczności i organizacji.
- pozwalaj by w grupie zdarzały się burze - konflikt jest cecha organizacji; umiejętność zarządzania konfliktem.
- staraj się własną motywację utrzymać na wysokim poziomie - dbaj o to abyś miał zawsze dobry humor, nawet gdy nie czujesz się dobrze.
FUNKCJA KONTROLNA:
W
przedsiębiorstwie wy stępuj ą trzy rodzaje kontroli:
- Kontrola wstępna (prospektywna) polega na ocenie założeń wstępnych, ocena realności planu, ocena założeń technicznych, założeń projektowych i innych; podejmuje się ją przed rozpoczęciem procesu. Polega na porównaniu norm standardowych wzorców z danymi zawartymi w planach, projektach, założeniach.
- Kontrola końcowa (retrospektywna) realizowana po zakończeniu procesu; polega na porównaniu i ocenie efektów działania z danymi zawartymi w planie.
- Kontrola bieżąca (najczęściej stosowana) - kontrola przez sprzężenie zwrotne; jest to kontrola kierownicza (menedżerska) wykonywana w trakcie realizacji zadań. Przebiega według określonej metody kolejnych etapów postępowania.
- Etap l wyznaczenie norm, wzorców, wartości które trzeba osiągnąć w poszczególnych etapach postępowania;
- Etap 2 polega na wyznaczeniu punktów granicznych (krytycznych) tzw. słabych ogniw występujących w danym procesie. Te słabe ogniwa to są te momenty w procesie, w którym mogą wystąpić nieprawidłowości.
- Etap 3 dokonanie pomiarów w momentach krytycznych.
- Etap 4 opracowanie i ocena wyników pomiarów.
- Etap 5 przedstawienie wyników pracownikowi - pracownik powinien wiedzieć o wynikach i mieć możliwość usprawiedliwienia (jeśli jest taka potrzeba).
- Etap 6 podjęcie decyzji kierowniczej.
Mówimy
przez sprzężenie zwrotne ponieważ ostatni etap łączy się z
pierwszym.
NOWE KONCEPCJE I METODY ZARZĄDZANIA
REENGINEERING
to fundamentalne przemyślenie, radykalne przeprojektowanie procesów
w firmie, prowadzące do dramatycznej (przełomowej) poprawy
osiąganych wyników takich jak koszty, jakość, serwis, szybkość
i inne.
- Fundamentalne przemyślenie - postawienie i odpowiedź na pytania: dlaczego świadczymy te usługi i produkujemy te wyroby, i dlaczego w taki sposób. Chodzi o wytworzenie koncepcji zmiany w sposób zasadniczy produktu finalnego i procesów.
- Radykalne przeprojektowanie - chodzi o opracowanie nowych projektów sposobów postępowania w oderwaniu od dotychczasowych doświadczeń.
- Dramatyczna poprawa - poprawa skokowa o całą klasę wielkości.
Reengineering
nie interesują małe poprawy, zmierza do skokowej zmiany
efektów. Przedmiotem reegineeringu są procesy w firmie -
megaprocesy - procesy główne, subprocesy - procesy cząstkowe.
Przedmiotem reengineeringu są megaprocesy: produkcja - bo składa
się z procesów głównych takich jak zaopatrzenie, technologia,
transport a nawet sprzedaż; megaproces obejmuje wszystkie elementy
od stanu początkowego (wejścia) do wyjścia. W reengineeringu nie
ma miejsca na funkcje.
Podstawowe
zasady reengineeringu:
Nie
ma miejsca na jednostki funkcjonalne; podstawową jednostką jest
zespół, który realizuje cały proces. Każdy członek zespołu
jest odpowiedzialny za efekt końcowy, podział pracy jest
elastyczny, pracownicy w zespole maj ą pełna swobodę, odpowiadaj ą
za efekt końcowy i mają uprawnienia do decydowania. Wynagrodzenie
pracownika zależy od wyników jego pracy (liczy się efekt).
Podstawą awansowania są zdolności pracownika. Dominuje
przekonanie, że każdy pracuje dla klienta - klient daje
wynagrodzenie. Ta koncepcja reengineeringu jest ściśle związana z
organizacją uczącą się. Pracownik w takiej grupie ponosi pełną
odpowiedzialność za efekty pracy, obowiązuje ciągłe doskonalenie
i sam będzie o to dbał. Organizacja płaska nie
hierarchiczna, bez średniej kadry kierowniczej; elastyczna, duże
zespoły odpowiedzialne za całe procesy; kontrola ograniczona,
liczy się wiedza i umiejętności.
BENCHMARKING
to podglądanie innych, porównywanie się z najlepszymi,
dorównywanie im, orientacja na najlepszą klasę wyrobów i
usług, uczenie się od konkurencji. Przedmiotem porównań może
być całe przedsiębiorstwo, struktura, procesy, produkty i inne
czynniki sukcesu przedsiębiorstwa np. polityka personalna.
Metody
benchmarkingu - jak przebiega:
- Etap l wyznaczenie obiektu benchmarkingu - co chcemy się dowiedzieć, aby odpowiedzieć na to pytanie trzeba znać swoje słabe strony.
- Etap 2 przeprowadzenie analizy wewnętrznej - ma zakończyć się zbiorem pytań co chcemy uzyskać.
- Etap 3 wyznaczenie partnera, poszukiwanie wzorca - może to być lider najlepszy w danej branży, firma która odniosła sukces, konkurent.
- Etap 4 analiza partnera benchmarkingu (wywiad gospodarczy) - kontakt bezpośredni z partnerem, udział we wspólnych imprezach np. wystawy itp.
- Etap 5 ocena wyników - zastanawiamy się czy uzyskane informacje są wiarygodne, jakie warunki muszą być spełnione ażeby wprowadzić rozwiązanie, które zastosowano u partnera benchmarkingu.
- Etap 6 dokonywanie zmiany w firmie.
OUTSOURCING
wiąże się z nową koncepcją zaopatrzenia, do tej pory firmy
zaopatrują się u poszczególnych dostawców (rynek lokalny).
Akceptuje dwa aspekty:
- Koncentruje się na kluczowych obszarach działania firmy - oznacza rezygnację z tych dziedzin działalności, które są nisko dochodowe;
- Drugi aspekt dotyczy samego zaopatrzenia - nowa koncepcja dostaw i dostawców; malejąca liczba źródeł zaopatrzenia, dostawca dostarcza dobra kompleksowe, oprócz podstawowego zaopatrzenia produktów dostarcza również akcesoria.
Koncepcja
outsourcingu wzięła się ze zmniejszenia źródeł zaopatrzenia.
Dostawca dostarcza wg. koncepcji outsourcingu dobra kompleksowe -
oprócz podstawowego zaopatrzenia produkcyjnego dostarcza również
technologie, usługi serwis, systemy informacyjne, pomaga
zawierać kontrakty, dostarcza patenty; w związku z tym w firmie
eliminuje się szereg jednostek, które do tej pory zajmowały się
przedmiotem dostaw. Nowe dostawy charakteryzują się tym, ze
dotyczy rozszerzenia się gatunku dostaw zamiast jednostek -
pojedynczych części; dostawa całych komponentów. - dostawom
części towarzyszą dostawy usług;; - zmienia się również sposób
pracy dostawcy,; dostawca bierze udział we wdrażaniu nowych
rozwiązań np. nowych technologii, wprowadza nowe produkty na rynek.
Postępowanie
przedsiębiorstwa przy zawieraniu umów z dostawca:
l.
zawierać umowy na zasadach równości i obopólnej korzyści; 2.
rozszerzać usługi dostawców na logistykę i magazynowanie; 3.
zwiększać odpowiedzialność dostawców za jakość produktu
finalnego; 4. wprowadzać dostawcę w tworzenie nowych systemów
informatycznych; 5. rozwijać współpracę na szczeblu
operatywnym; 6. obciążyć współodpowiedzialnością dostawcę
za ochronę środowiska.
LEAN
MANAGEMENT (odchudzone zarządzanie)
Odnosi
się do zbiurokratyzowanych organizacji, wywodzi się z odchudzania
produkcji w Japonii a dopiero potem pojawiły się w USA. Polega
na uproszczeniu organizacji i zarządzania. Forma organizacji
polegająca na spłaszczeniu struktury organizacyjnej -spłaszczeniu
hierarchii. Polega na tworzeniu koncepcji organizacji elastycznej
bazującej na układach zespołowych, ograniczaniu liczby komórek
organizacyjnych i ilości zatrudnionych w sferze zarządzania.
Szczeble zarządzania robią z firmy machinę nie podatną na zmiany.
Struktura firmy w USA: 20-30% robotnicy (wykonawcy), 15% kadra
kierownicza, reszta to specjaliści. Koncepcja Lean Management
opiera się na kilku fundamentach, które można nazwać strategią
cząstkową: l. występuje koncentracja na potrzebach klienta,
odchudzona produkcja tzn. jak najmniejsza przestrzeń, ciągły
przepływ materiałów i dostawa zgodnie z zasadą „dostawa
na czas"; 2. ciągłe doskonalenie jakości; 3. zmierza
również do szybkiego produkowania i wprowadzania na rynek
nowych produktów; 4. aktywny marketing by realizować
cele marketingowe; 5. pozyskiwanie inwestora lub inwestorów
strategicznych; 6. poszukiwanie więzi ze społeczeństwem To
jest koncepcja elastycznego zarządzania, bazująca na
przyspieszeniu procesów, uproszczeniu organizacji dla zwiększenia
zysku.
ORGANIZACJA
UCZĄCA SIĘ
to koncepcja zarządzania odnosząca się do wiedzy, która powinna
być w firmie rozwijana, kumulowana i umiejętnie wykorzystana.
Zasobem strategicznym jest wiedza, kto będzie posiadał wiedzę
będzie się szybciej lokował na rynku, wyprzedzać potrzeby
klienta, łatwiej będzie lokował w atrakcyjnych sektorach.
Organizacja nastawiona jest na rozwój potencjału ludzkiego, jest
otwarta na eksperymenty i nowe doświadczenia, preferuje zdobywanie
wiedzy i ciągłe uczenie się. Jest nastawiona na penetrację
otoczenia. Organizacja, w której wytwarza się swoista kultura z
szacunku umiejętności i wiedzy. Informacja zaczyna kosztować.
ORGANIZACJA
WIRTUALNA
- SIECIOWA
jest to sieć powiązań pomiędzy różnymi firmami, częściami
tych firm a nawet osobami rozproszonymi po całym świecie, których
wiąże tylko jeden cel - świadczenie usług na rzecz tego samego
klienta np. PUMA.
l.
Centralizacja funkcji strategicznej w jednym miejscu; 2.
Struktura sieciowa; 3. Umiejętność nawiązywania kontaktów;
4. Brak stałości zatrudnienia.
Wizja
przedsiębiorstwa do 2010 roku wynika ze zmian, które dokonywane są
w otoczeniu. Przerażony kameleon, organizacja musi być elastyczna,
musi się zmieniać wraz ze zmianami, będziemy się bać
konkurentów.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz